Η προαγωγή της σωματικής, πνευματικής και κοινωνικής υγείας των παιδιών από τη γέννησή τους μέχρι και την εφηβεία οφείλει να είναι βασικός στόχος κάθε παιδιάτρου.
Για το σκοπό αυτό είναι απαραίτητος ο προληπτικός έλεγχος των παιδιών με τακτική κλινική παιδιατρική εκτίμηση και διενέργεια κατάλληλου εργαστηριακού ελέγχου σύμφωνα με τις συστάσεις της Αμερικάνικης Ακαδημίας Παιδιατρικής (ΑΑΠ).
Οι συστάσεις της ΑΑΠ αφορούν σε παιδιά χωρίς προβλήματα υγείας και με ικανοποιητική γονεϊκή και παιδιατρική φροντίδα.
Τα παιδιά μέχρι την ηλικία των 3 χρόνων πρέπει να επισκέπτονται συχνά τον παιδίατρο κυρίως λόγω των προγραμματισμένων -για την πρόληψη των λοιμώξεων- εμβολιασμών, αλλά και την εκτίμηση της σωματικής αύξησης και της ψυχοκινητικής τους εξέλιξης.
Μετά την ηλικία των 3 ετών επιβάλλεται η επίσκεψη στον παιδίατρο τουλάχιστον μια φορά το χρόνο για την εκτίμηση του ετήσιου ρυθμού ανάπτυξης του παιδιού σε βάρος και σε ύψος. Σε κάθε επίσκεψη πρέπει να ελέγχεται και η αρτηριακή του πίεση.
Ο κλινικός έλεγχος των παιδιών συμπληρώνεται σε καθορισμένες ηλικίες και με εργαστηριακό έλεγχο. Γενική αίματος πρέπει να γίνεται σε περιόδους ταχείας ανάπτυξης του παιδιού, αρχικά μεταξύ πρώτου και δεύτερου έτους, πριν ξεκινήσει το δημοτικό σχολείο (στην ηλικία των 5-6 ετών) και στην εφηβεία, για την πρόληψη σιδηροπενικής αναιμίας.
Ο έλεγχος της χοληστερόλης συστήνεται να γίνεται σαν μέρος της φροντίδας ενός παιδιού. Σύμφωνα με τις νεώτερες κατευθυντήριες οδηγίες που βασίζονται στη διεθνή βιβλιογραφία προτείνεται έλεγχος όλων των παιδιών σε δύο διαφορετικά ηλικιακά φάσματα. Ο πρώτος έλεγχος να γίνεται στην ηλικία των 9-11 ετών και ο δεύτερος έλεγχος στην ηλικία των 17-21 ετών. Έλεγχος για υπερχοληστερολαιμία γίνεται νωρίτερα στις ακόλουθες κατηγορίες παιδιών.
• Εάν υπάρχει θετικό οικογενειακό ιστορικό υπερχοληστερολαιμίας ή πρώιμης καρδιαγγειακής ασθένειας. Δηλαδή παιδιά που ο ένας γονέας τους έχει τιμή ολικής χοληστερόλης πάνω από 240 mg/dL ή έχουν γονέα, παππού ή γιαγιά με κλινικά επιβεβαιωμένη καρδιαγγειακή ασθένεια σε ηλικία ίση ή μικρότερη των 55 χρόνων για τους άνδρες και μικρότερη ή ίση των 60 χρόνων για τις γυναίκες.
• Άγνωστο οικογενειακό ιστορικό
• Παιδιά υπέρβαρα ή παχύσαρκα
• Εάν παρουσιάζουν άλλους παράγοντες ή καταστάσεις που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης πρώιμης καρδιαγγειακής νόσου. Σε αυτές εμπίπτουν η αυξημένη αρτηριακή πίεση, ο σακχαρώδης διαβήτης, η νεφρική νόσος, η ηπατική νόσος, ο υποθυρεοειδισμός, το κάπνισμα (ενεργητικό ή παθητικό), η λήψη φαρμάκων που αυξάνουν την τιμή της χοληστερόλης και η απουσία φυσικής άσκησης.
Στα παιδιά με θετικό οικογενειακό ιστορικό ο έλεγχος συνίσταται να γίνεται στο χρονικό διάστημα 2 έως 10 ετών. Δεν πρέπει να γίνεται έλεγχος για υπερχοληστερολαιμία σε παιδιά κάτω των δύο ετών αφενός γιατί τα επίπεδα της χοληστερόλης στην ηλικία αυτή δεν αντανακλούν τα μετέπειτα επίπεδα και αφετέρου δεν επιτρέπονται διαιτητικές παρεμβάσεις στην ηλικία αυτή λόγω των αυξημένων αναγκών των παιδιών.
Ο έλεγχος της οπτικής οξύτητας από τον οφθαλμίατρο στις ηλικίες 3, 6 και 12 ετών για τα παιδιά που το νεογνικό screening ελέγχου της όρασης ήταν φυσιολογικό.
Μετά το δεύτερο χρόνο ζωής κρίνεται απαραίτητη η επίσκεψη στον οδοντίατρο και ακολούθως μια φορά το χρόνο για τη διατήρηση της στοματικής υγείας.
Ο καρδιολογικός έλεγχος με υπερηχοκαρδιογράφημα και καρδιογράφημα συνιστάται πριν από την είσοδο του παιδιού στο δημοτικό, στην ηλικία των 5-6 ετών.
Σε εφήβους με σεξουαλική δραστηριότητα δεν πρέπει να παραλείπεται και ο έλεγχός τους για ενδεχόμενη μόλυνση από σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα.
